Lidia Misiuna » „Skrzydła, których nie widać” – projekt artystyczno-społeczny o rodzicach dzieci z niepełnosprawnościami

14 listopada 2025 roku w Powiatowym Centrum Kultury Alternatywnej w Środzie Śląskiej odbył się wernisaż mojej wystawy „Skrzydła, których nie widać”, otwierający projekt artystyczno-społeczny dedykowany rodzicom i opiekunom dzieci z niepełnosprawnościami. Celem projektu jest pokazanie codziennych wyzwań, emocji, siły i odwagi, które rozwijają rodzice dzieci z niepełnosprawnościami, a także stworzenie przestrzeni do rozmowy i wzajemnego wsparcia.

Głos matek dzieci z niepełnosprawnościami

Bohaterki projektu to kobiety, które każdego dnia mierzą się z trudami opieki nad dziećmi wymagającymi specjalistycznego wsparcia. W Polsce wciąż brakuje wystarczającej uwagi wobec potrzeb rodzin dzieci z niepełnosprawnościami oraz systemowych rozwiązań w zakresie edukacji, wsparcia społecznego i medycznego. „Ten projekt powstał z pieczołowitością i ogromną dbałością o to, by moje bohaterki czuły się zauważone, wysłuchane i naprawdę ważne” — mówiłam podczas wernisażu. Chciałam, aby „Skrzydła, których nie widać” były przestrzenią pełną szacunku, wrażliwości i uważności, w której można mówić zarówno o trudach, jak i o sile macierzyństwa i rodzicielstwa w szczególnych okolicznościach.

Projekt fotograficzno-dźwiękowy

Projekt „Skrzydła, których nie widać” jest poruszającym studium doświadczenia matek wychowujących dzieci z niepełnosprawnością. To opowieść o codzienności, w której przenikają się emocje, siła i wrażliwość, a także o poszukiwaniu własnego głosu w świecie, który często nie dostrzega lub nie rozumie inności. Jako autorka projektu i artystka wizualna, moja osobista historia — macierzyństwo chłopca pozostającego w spektrum autyzmu — stała się impulsem do redefinicji własnej roli, priorytetów i twórczego języka. Zderzenie z rzeczywistością systemową ujawniło, jak wiele z pozoru oczywistych praw i możliwości pozostaje poza zasięgiem rodzin dzieci z niepełnosprawnościami. Z tego doświadczenia narodziła się potrzeba działania i tworzenia przestrzeni wsparcia, zarówno w formie artystycznej, jak i organizacyjnej. W centrum projektu znalazło się osiem kobiet — matek, które opowiadają swoje historie poprzez obraz i dźwięk. Każda z nich reprezentuje jedną z emocji lub etapów towarzyszących drodze rodziców dzieci z niepełnosprawnością: diagnoza, przemiana, trud, nadzieja, bezsilność, cierpliwość, zmęczenie i piękno. Choć indywidualne, ich doświadczenia tworzą wspólny rytm, przypominający proces adaptacji i akceptacji, zmagania i nadziei.

Warstwa wizualna projektu to czarno-białe portrety, które koncentrują uwagę na detalu i emocjach — spojrzeniu, geście, relacji. Towarzysząca fotografiom warstwa dźwiękowa obejmuje opowieści bohaterek, fragmenty codzienności, wspomnień i refleksji, co pozwala widzowi wniknąć w intymny rytm życia matek.

Tytuł projektu odwołuje się do symboliki skrzydeł — znaku wzlotu, nadziei i siły. Skrzydła stają się metaforą odwagi, miłości, solidarności i codziennego heroizmu — niewidocznego dla innych, ale obecnego w każdym dniu życia rodzin dzieci z niepełnosprawnościami.

Wernisaż i muzyka

Wieczór zgromadził rodziny, przyjaciół oraz osoby wspierające środowisko rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Rozmowy z ekspertkami z Socjolożki.pl — Kasią Krzywicką-Zdunek i Dorotą Peretiatkowicz — wniosły dodatkową perspektywę na codzienne wyzwania rodzin i ich potrzeby.

Wystawę dopełnił koncert Marty Kuneckiej-Schäfer ze Średzkiej Sceny Musicalowej, której muzyka wprowadziła atmosferę wzruszenia, czułości i siły. Oprawę kuratorską przygotowała Anna Ossowska-Mielcarek, dbając o to, by każda historia została opowiedziana z uważnością, szacunkiem i estetyczną spójnością.

Podziękowania

Szczególne podziękowania kieruję do bohaterek projektu i członkiń Stowarzyszenia Włączeni: Marzena Donato, Lucyna Filończyk, Katarzyna Hamkało, Anna Kamińska-Dutko, Beata Markowska, Małgorzata Sikorska, Kamila Strzelecka, Bernadeta Śnieżek oraz do wszystkich partnerów i instytucji wspierających projekt:

Jarosław Wais | Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce | Roland – gazeta średzka, powiat średzki | Echo Średzkie – powiat średzki |

Autor zdjęć: Dominik Misiuna i Magdalena Godlewska

Więcej projekcie na stronie mamyskrzydla.pl